Architektura rezydencjonalna
Sława - Pałac

Zespół parkowo-pałacowy w Sławie (niem. Schlawa)) położony jest w południowo-zachodniej części miasta, tuż nad Jeziorem Sławskim. Z jego południowego narożnika biegnie ulica stanowiąca połączenie komunikacyjne z miastem. Na teren parku prowadzi brama wjazdowa, po przejściu której zwiedzający trafia na dziedziniec z figurą św. Jana Nepomucena z 2. ćw. XVIII wieku. Wówczas też oczom ukazuje się pałac stanowiący dominantę całości zespołu – obecnie nieużytkowany, jest w rękach prywatnego właściciela.
Pałac powstał na miejscu zamku wzmiankowanego w 1468 roku, w związku ze sprzedażą miasta przez księcia Henryka głogowskiego Melchiorowi von Rechenberg z Borowa Polskiego. Pod koniec XVI wieku – około roku 1574 – Hans Rechenberg przebudował rezydencję w stylu renesansowym. Prawdopodobnie w roku 1655 lub w 1667 posiadłość została zakupiona przez generała Jana Franciszka Barwitz von Feremont. Kolejne zmiany w ukształtowaniu m.in. bryły budynku wymusił jednak dopiero pożar, jaki strawił miasto w 1721 roku. Wówczas też nastąpiła przebudowa całego zespołu w stylu barokowym, a ocalałą z ognia część wkomponowano w nową bryłę. W tym okresie dobudowano także oficynę i wzniesiono bramę wjazdową. Prace prowadzono w latach 1732-1735. Po roku 1854 znaczne zmiany objęły istniejący po przekształceniach barokowych regularny ogród. Założenie przekształcono wówczas w ogród romantyczny, powiększając także jego powierzchnię. Pracami nad kompozycją założenia kierował Carl – Eduard Petzold (uczeń Pücklera). Wówczas też, pod koniec XIX wieku, po śmierci ostatniego z rodu von Feremont – Karola – w 1887 roku, posiadłości sławskie przeszły w ręce hrabiostwa von Haugwitz. W rękach tej rodziny założenie pałacowe pozostało do II wojny światowej, w czasie której w pałacu urządzono siedzibę Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy. W latach powojennych dokonano przebudowy dachu oraz częściowo układu przestrzennego – adaptując pałac na Dom Dziecka.
Dzisiejszy obiekt założony jest na planie wydłużonego prostokąta, do którego od strony południowo-wschodniego narożnika przylega ustawione pod kątem rozwartym skrzydło pałacu. Bryła pałacu składa się z dwu członów – korpusu głównego i przylegającego od południowego wschodu skrzydła. Obie części, dwukondygnacyjne, nakryte są dachami mansardowymi. Występujące dwustronnie pośrodku korpusu pseudoryzality mają trzy kondygnacje i nakryte są czterospadowym dachem mansardowym. Pierwotnie partie trzeciego piętra miały kształt wystawek zwieńczonych trójkątnymi szczytami. Elewacje, dłuższe trzynastoosiowe, krótsze pięcioosiowe, rozczłonkowane szerokimi pilastrami, rozdzielającymi pary okien i flankującymi naroża, w poziomie zaakcentowane są szeregami symetrycznie rozmieszczonych prostokątnych okien, linią wąskiego gzymsu nad cokołem oraz profilowanym gzymsem wieńczącym. Wejścia, główne i ogrodowe, umieszczone pośrodku pseudoryzalitów, zaakcetowane zostały nad gzymsem drugiej kondygnacji, prostym trójkątnym tympanonem. Wejście w elewacji ogrodowej ujęte jest portalem kamiennym, a w polu tympanonu znajduje się kartusz herbowy. W dwutraktowym układzie wnętrza z sienią przelotową na osi, zachowała się klatka schodowa oraz dwukondygnacyjna sala balowa nad sienią. Formy barokowego rozplanowania zastosowano także przy planowaniu sal w południowo-zachodnim narożniku korpusu głównego – wykorzystano tutaj plan elipsy z czterema niszami. Obecnie pałac stanowi własność prywatną.
Źródło: "Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"
Pałac powstał na miejscu zamku wzmiankowanego w 1468 roku, w związku ze sprzedażą miasta przez księcia Henryka głogowskiego Melchiorowi von Rechenberg z Borowa Polskiego. Pod koniec XVI wieku – około roku 1574 – Hans Rechenberg przebudował rezydencję w stylu renesansowym. Prawdopodobnie w roku 1655 lub w 1667 posiadłość została zakupiona przez generała Jana Franciszka Barwitz von Feremont. Kolejne zmiany w ukształtowaniu m.in. bryły budynku wymusił jednak dopiero pożar, jaki strawił miasto w 1721 roku. Wówczas też nastąpiła przebudowa całego zespołu w stylu barokowym, a ocalałą z ognia część wkomponowano w nową bryłę. W tym okresie dobudowano także oficynę i wzniesiono bramę wjazdową. Prace prowadzono w latach 1732-1735. Po roku 1854 znaczne zmiany objęły istniejący po przekształceniach barokowych regularny ogród. Założenie przekształcono wówczas w ogród romantyczny, powiększając także jego powierzchnię. Pracami nad kompozycją założenia kierował Carl – Eduard Petzold (uczeń Pücklera). Wówczas też, pod koniec XIX wieku, po śmierci ostatniego z rodu von Feremont – Karola – w 1887 roku, posiadłości sławskie przeszły w ręce hrabiostwa von Haugwitz. W rękach tej rodziny założenie pałacowe pozostało do II wojny światowej, w czasie której w pałacu urządzono siedzibę Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy. W latach powojennych dokonano przebudowy dachu oraz częściowo układu przestrzennego – adaptując pałac na Dom Dziecka.
Dzisiejszy obiekt założony jest na planie wydłużonego prostokąta, do którego od strony południowo-wschodniego narożnika przylega ustawione pod kątem rozwartym skrzydło pałacu. Bryła pałacu składa się z dwu członów – korpusu głównego i przylegającego od południowego wschodu skrzydła. Obie części, dwukondygnacyjne, nakryte są dachami mansardowymi. Występujące dwustronnie pośrodku korpusu pseudoryzality mają trzy kondygnacje i nakryte są czterospadowym dachem mansardowym. Pierwotnie partie trzeciego piętra miały kształt wystawek zwieńczonych trójkątnymi szczytami. Elewacje, dłuższe trzynastoosiowe, krótsze pięcioosiowe, rozczłonkowane szerokimi pilastrami, rozdzielającymi pary okien i flankującymi naroża, w poziomie zaakcentowane są szeregami symetrycznie rozmieszczonych prostokątnych okien, linią wąskiego gzymsu nad cokołem oraz profilowanym gzymsem wieńczącym. Wejścia, główne i ogrodowe, umieszczone pośrodku pseudoryzalitów, zaakcetowane zostały nad gzymsem drugiej kondygnacji, prostym trójkątnym tympanonem. Wejście w elewacji ogrodowej ujęte jest portalem kamiennym, a w polu tympanonu znajduje się kartusz herbowy. W dwutraktowym układzie wnętrza z sienią przelotową na osi, zachowała się klatka schodowa oraz dwukondygnacyjna sala balowa nad sienią. Formy barokowego rozplanowania zastosowano także przy planowaniu sal w południowo-zachodnim narożniku korpusu głównego – wykorzystano tutaj plan elipsy z czterema niszami. Obecnie pałac stanowi własność prywatną.
Zobacz także:
Aktualności | Prace konserwatorskie
Galeria
Zobacz również

Zbudowany w 1712, na miejscu starszego, jako protestancki; remontowany...
Wzniesiony w 2. poł. XVIII w., został rozbudowany o boczne...

Radzików, położony jest przy lokalnej drodze prowadzącej...