A A A
Strona główna / Zabytki / Przybymierz - Dwór
Architektura rezydencjonalna

Przybymierz - Dwór

Rozmiar czcionki
A A A
Zlokalizowana nad ujściem strumienia do rzeki Brzeźnicy miejscowość Przybymierz leży przy trakcie łączącym Żagań z Nowogrodem Bobrzańskim. Popularnie nazywana dwo­rem, karczma położona jest w centrum wsi, w pobliżu kościoła. Obecnie budynek jest w rękach prywatnych.

Źródła do historii miejscowości i budynku karczmy są skromne. Pierwszy raz Przybymierz wzmiankowany został w 1261 roku, jako posiadłość klasztoru augustianów z Żagania, jed­nak założono go najprawdopodobniej już w 1238 roku. Jako dobro klasztorne funkcjo­nował aż do 1810 roku, kiedy sekularyzowano majątki klasztorne na terytorium ówcze­snego Królestwa Pruskiego, w tym na Śląsku. Interesujący nas budynek wzniesiony został pod koniec XVIII lub na początku XIX wieku i jak należy przypuszczać, nie był dworem jak powszechnie uważano, lecz karczmą. O istnieniu takowej w rejonie wsi wspominają dokumenty z 1415 roku. Wymieniona została także w opisie miejscowości z 1786 roku. Również lokalizacja budynku – tuż przy trakcie łączącym Żagań z Nowogrodem oraz brak w sąsiedztwie parku, przemawiają za tym, że była to karczma.

Budowla wzniesiona została na planie prostokąta o wymiarach 21 × 10,5 m. Dwutraktowy układ wewnętrzny z sienią przelotową i symetrycznie rozmieszczonymi pomieszczeniami jest częściowo wtórny, gdyż pierwotnie wschodnia część przyziemia tworzyła jedno duże wnętrze, mieszczące wyszynk.

Obiekt jest dwukondygnacyjny, nakryty dachem naczółkowym o bryle zachowanej z cza­su budowy. Inaczej jest z plastyką elewacji, zubożonej zapewne na początku XX wieku, w czasie adaptacji budynku na mieszkania. Zlikwidowano wówczas gzyms międzykondy­gnacyjny, pilastry i opaski okienne. Dzisiaj płaszczyzny elewacji ożywiają jedynie prosto­kątne otwory okienne, a fasadę – płaski ryzalit na osi, zwieńczony wychodzącym w partię dachu szczytem spływowym. Zachował się także profilowany gzyms wieńczący.

Wnętrze budynku znacznie przebudowano. Wprowadzono wtórne podziały, jak również zlikwidowano przesklepioną tzw. czarną kuchnię. Zachowały się natomiast częściowo ory­ginalne stropy. Na temat powojennych remontów brak jest informacji.

Małgorzata Szymańska-Dereń
Źródło: "Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego"
Zobacz także: | Prace konserwatorskie
Galeria
Zobacz również
Lubiniewice, pow. sulęciński - pałac, zwany „nowym zamkiem”
Został zbudowany w latach 1909-1911 dla rodziny von Waldow –...
Laski Lubuskie, gm. Górzyca, pow. słubicki - kościół filialny pw. Narodzenia NMP
Zbudowany w XV w., w 1742 został powiększony o wieżę i zakrystię...
Grąsy - Dwór i park podworski
Budynek dworu znajduje się w ramach założenia folwarcznego...
Przełazy, park pałacowy
Zespół pałacowo-parkowy z folwarkiem usytuowany jest...