Szukaj

Polityka prywatności
projekt i realizacja Carbo Media

Zabór – Pałac

Pałac w Zaborze położony jest w południowo-wschodniej części wsi, w zespole, w skład którego wchodzą m.in.: pięć barokowych oficyn, otaczających dziedziniec i park. Pałac sta­nowi dominujący i najstarszy element założenia. Otoczony jest dobrze zachowaną suchą fosą, nad którą przerzucone są od strony podwórza i ogrodu murowane mosty.

Wieś po raz pierwszy wzmiankowana została w 1306 roku jako Sabir. W roku 1453 Za­bór należał do rodziny von Tschammer. W 2. poł. XVI wieku w nieznanych okoliczno­ściach dobra rycerskie Zabór stały się własnością rodziny von Dyhern, i w ich rękach pozo­stawały aż do połowy XVII wieku. Wtedy majątek zakupił Maksymilian baron von Mon­tani. Po jego śmierci, w latach 1663-1665 dobra administrowane były przez zarządcę kró­lewskiego Jerzego Ernesta Pfistera. Następnie nabył je Joachim Fryderyk von Blumenthal, główny komisarz wojenny przy dworze cesarskim, który w 1670 roku sprzedał Zabór swe­mu szwagrowi – Henrykowi Janowi von Dünnewald. Z jego inicjatywy w 1677 roku roz­poczęto budowę pałacu na miejscu wcześniejszej siedziby, którą zniszczył pożar. W 1718 roku po bezpotomnej śmierci Ludwika, syna Jana Henryka, majątek przeszedł we władanie cesarza Karola VI, który odsprzedał je Filipowi Sinzendorfowi, ówczesnemu kanclerzowi dworu. W 1726 roku Zabór zakupił Franciszek Pachta, a w 1744 Fryderyk August Cosel, syn Augusta Mocnego i hrabiny Cosel. Po pożarze w 1745 roku przeprowadził on odbu­dowę pałacu, w wyniku której do bocznych skrzydeł dostawiono wieże oraz przekształcono wnętrza w duchu rokoka. Zachodnia wieża została zwieńczona hełmem, a wschodnia trzy­kondygnacyjna pozostała niedokończona. Syn Fryderyka Augusta doprowadził majątek do upadłości. Od 1781 roku pałac kilkakrotnie zmieniał właścicieli, którymi kolejno byli: graf von Schlabrendorf (1781-1783), a od 1783 roku członkowie książęcego rodu Caro­lat-Schönaich. W latach 1918-1945 pałac w Zaborze należał do Herminy, drugiej małżon­ki Wilhelma II. Obecnie w pałacu mieści się Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży.

Pałac w Zaborze w zasadniczym zrębie jest budowlą XVII-wieczną, prezentującą typ wcze­snobarokowych rezydencji francuskich. Na jego obecny kształt duży wpływ miała przebu­dowa po pożarze w 1745 roku, kiedy to dostawiono wieże, a elewację ozdobiono sztukate­rią. W polu trójkątnego frontonu fasady umieszczono dekorację z kartuszem na tle pano­plii, a reprezentacyjne wnętrza otrzymały wystrój rokokowy.

Pałac wzniesiony jest na rzucie litery „U”, z czworobocznym dziedzińcem, arkadową gale­rią i tarasem. Jest to budowla trzykondygnacyjna, podpiwniczona, nakryta dachem dwu­spadowym w skrzydle południowo-wschodnim i frontonie oraz trzyspadowym w skrzy­dłach bocznych. Dachy nakryte są płytkami miedzianymi ułożonymi w karo. W połaci da­chu umieszczone zostały wystawki o dwuspadowych daszkach. Do obu skrzydeł przylega­ją wieże, z których jedna, po stronie południowo-wschodniej, jest trzykondygnacyjna, na­kryta dwuspadowym dachem, a druga, po stronie południowo-zachodniej, czterokondy­gnacyjna, ma dach przechodzący w ośmioboczny hełm z latarnią, zakończoną kulą. W fa­sadzie pałacu umiejscowiono fronton z płaskorzeźbioną dekoracją z kartuszem (z inicjała­mi Fryderyka Augusta Cosel) na tle panoplii. Elewacje o jednakowym wystroju architek­tonicznym zostały spięte w narożach boniowanymi lizenami. Z wystroju i wyposażenia pa­łacu zachowała się bogata rokokowa sztukateria o motywach roślin i ptaków, która znaj­duje się w sali balowej, bibliotece i sali owalnej. Przetrwały również dwa kominki baroko­we i dwa kominki rokokowe.

Po II wojnie światowej w pałacu mieścił się Ośrodek Szkolenia Kadr „Samopomoc Chłop­ska”. Po pożarze w 1956 roku odbudowany obiekt zaadaptowano na Prewentorium Prze­ciwgruźliczne dla dzieci, zmienione następnie na Państwowe Sanatorium Dziecięce. Pod­czas prac adaptacyjnych na Prewentorium dobudowano od strony pałacu pawilon oraz za­budowano most prowadzący do pawilonu. W latach 1984-1985 przeprowadzono prace konserwatorskie w sali balowej. W latach 90. XX wieku wymieniono pokrycie dachowe oraz wykonano remont wieży.

Zobacz również

Żagań, powiat żagański – Kaplica Grobu Bożego (ul. Księżnej Żaganny 16)

Położona obok kościoła Nawiedzenia NMP, jest repliką kaplicy w Görlitz, wzorowanej na grobie Chrystusa w Jerozolimie. Powstała w 1598 z

Żagań, pow. żagański – szpital św. Doroty (ul. Żelazna)

Wraz z przebudową kościoła Świętego Krzyża, z fundacji księżnej Doroty powstał okazały szpital, zaprojektowany przez Schatzberga. Inwestycją, realizowaną w latach

Sobolice, gm. Przewóz, pow. żarski – kościół filialny pw . Najświętszego Serca Pana Jezusa

Wzniesiony w 1865 jako ewangelicki, w stylu neoromańskim, jest orientowany, murowany, salowy na planie prostokąta, z półkolistą absydą od wschodu